Μνήμη Ευαγόρα Παλληκαρίδη

Κατασκευάστηκε από τους Βρετανούς επί Κυβερνήτη Τζων Χάρντιγκ. Σχεδιάστηκε σαν ένας περιτοιχισμένος μικρός χώρος δίπλα από τα κελιά των μελλοθανάτων και την αγχόνη. Έμεινε στην ιστορία με την ονομασία «Φυλακισμένα Μνήματα».

Οι Βρετανοί αποφάσισαν να θάβουν εκεί όσους απαγχονίζονταν για την δράση τους στον Απελευθερωτικό Αγώνα, όπως και ηγετικές μορφές της ΕΟΚΑ, που σκοτώνονταν σε μάχες, για να μη μετατρέπονται οι κηδείες τους σε μαζικά συλλαλητήρια και μαχητικές διαδηλώσεις.
Στα Φυλακισμένα Μνήματα είναι θαμμένοι δεκατρείς αγωνιστές. Οι εννέα απαγχονισθέντες: Μιχαήλ Καραολής και Ανδρέας Δημητρίου (10 Μαΐου 1956), Ανδρέας Ζάκος, Ιάκωβος Πατάτσος και Χαρίλαος Μιχαήλ (9 Αυγούστου 1956), Μιχαήλ Κουτσόφτας, Στέλιος Μαυρομάτης και Ανδρέας Παναγίδης (21 Σεπτεμβρίου 1956) και ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης (14 Μαρτίου 1957). Επίσης αναπαύονται οι πεσόντες αγωνιστές Μάρκος Δράκος, Γρηγόρης Αυξεντίου, Στυλιανός Λένας και Κυριάκος Μάτσης.
Η κηδεία γινόταν αμέσως μετά τον απαγχονισμό. Μοναδική παρουσία ήταν εκείνη του ιερέα των φυλακών που έψαλε τη νεκρώσιμη ακολουθία έξω από την κλειστή είσοδο του κοιμητηρίου. Ύστερα, οι Βρετανοί τους έθαβαν, χωρίς να παρευρίσκεται κανένας συγγενής των νεκρών ή άλλος Έλληνας. Οι συγγενείς των νεκρών μπόρεσαν να επισκεφθούν τους τάφους μόνο μετά το τέλος του Αγώνα.
Σε τέσσερις τάφους του κοιμητηρίου των Κεντρικών Φυλακών οι Άγγλοι έθαψαν οκτώ νεκρούς για εξοικονόμηση χώρου. Στον ίδιο τάφο βρίσκονται ανά δύο οι: Ανδρέας Δημητρίου και Στυλιανός Λένας, Ανδρέας Ζάκος και Κυριάκος Μάτσης, Ανδρέας Παναγίδης και Μιχαήλ Κουτσόφτας, Γρηγόρης Αυξεντίου και Ευαγόρας Παλληκαρίδης.
13 Μαρτίου 1957. Κοντεύουν μεσάνυχτα. Τη σιωπή σπάει μια βροντερή σταθερή φωνή. Ο 18χρονος Παλληκαρίδης σε πείσμα των κατακτητών ψέλνει τον Εθνικό Ύμνο. Σε λίγο έρχονται οι δήμιοί του. Βρωτοφωνάζει. «Γεια σας αδέλφια. Γεια σας λεβέντες. Ελπίζω να’ μαι ο τελευταίος που εκτελούν. Αδέλφια συνεχίστε τον Αγώνα. Εγώ βαδίζω στην αγχόνη γελαστός, αποφασιστικός, υπερήφανος».
Οι συγκρατούμενοι του φωνάζουν. «Θάρρος Παλληκαρίδη, Θάρρος Παλληκαρίδη»…
«Θάρρος έχω πολύ. Αυτή τη στιγμή περνώ την είσοδο του ικριώματος».
Απόλυτη ησυχία. Αυτή τη σιγή σπάζει το τρίξιμο από το άνοιγμα της καταπακτής της αγχόνης.
12:02. Ο 18χρονος Βαγορής πέρασε στην αθανασία. Βρήκε την «γη των ηρώων».

«…Κι όλο πάω και τρέχω
και το δάκρυ της σβήνει
για μια μόνο στιγμούλα
και μιαν άλλη μανούλα
την Ελλάδα μας έχω
που όλο κλαίει κι εκείνη…».

Σήμερα, Τρίτη 13 Μαρτίου 2012, στις 15:15 τελέστηκε στα Φυλακισμένα Μνήματα, το ετήσιο σεμνό Τρισάγιο στον ήρωα – μαθητή, αγωνιστή και ποιητή Ευαγόρα Παλληκαρίδη.

“…Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, ένα παλιό του φίλο,
Ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια
να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά…”.

WWW.APOELLAS.COM